Vakantie en verlof werknemers – 7 tips voor werkgevers

De kerstperiode komt eraan. Maar in januari krijg je ongetwijfeld ook alweer de eerste vakantieaanvragen binnen.

Vakantiedagen, verlof, bijzonder verlof en ga zo maar door. Door alle verlofrechten zie je door de bomen het bos niet meer. Hieronder geef ik je 7 tips om bij te stil te staan als het gaat om vakantie en verlof van je werknemers.

1. Hoe zit het met bijzonder verlof?

Vormen van bijzonder verlof zijn bijvoorbeeld: tandartsbezoek, de uitvaart van een familielid of een verhuizing.

Komen deze uren voor jouw rekening of gaat die tijd van het vakantieverlofsaldo van je werknemer af? In de wet vind je het antwoord niet, behalve als er bijvoorbeeld sprake is van een calamiteit. Als je met het je bedrijf niet onder een cao valt of het antwoord staat ook daar niet in dan raad ik aan een algemene lijn te trekken. Dat zorgt voor duidelijkheid vooraf. Natuurlijk mag je in onderling overleg alsnog afwijken.

Lees hier meer over bijzonder verlof.

Meer weten over verschillende soorten verlof? Lees dan ook eens dit artikel op NU.nl waar ik aan meewerkte.

2. Heeft een parttimer recht op compensatie van een feestdag?

In Nederland vallen tenminste twee feestdagen op een vrije dag. Nu zijn die dagen eigenlijk helemaal niet verplicht vrij. Veel werknemers realiseren zich niet dat het hier eigenlijk om een gunst van de werkgever gaat. Maar laten we ervan uitgaan dat je die dagen niet van hun verlofsaldo aftrekt.

Als je dan werkt met parttimers die bijvoorbeeld standaard op maandag vrij zijn dan krijg je ongetwijfeld wel eens de vraag of je de Tweede Paasdag wil compenseren. RTL Nieuws schreef over een oordeel van het College voor de Rechten van de Mens op dat vlak. Parttimers die vrije feestdagen mislopen, moeten daarvoor in principe worden gecompenseerd. Maar werkgevers hoeven zich daarvan niet per se iets aan te trekken. Dat heeft ermee te maken dat een dergelijk oordeel van het College geen rechtskracht heeft, anders dan bijvoorbeeld een uitspraak van de kantonrechter. En die is er – nog – niet.

3. Hoe zit het met werken tijdens de vakantie oftewel een workation?

Wat als je werknemer twee maanden wil werken in het huis van haar ouders in de Provence? Ze ziet het helemaal voor zich. De dag starten met een paar uurtjes werken, dan een paar uurtjes luieren aan het zwembad. Misschien voor het ontkurken van de rosé nog een paar mailtjes beantwoorden.

Is het slim om je werknemer toe te staan met workation te gaan? Wijs je het verzoek toe? Maak dan goede afspraken over: de beschikbaarheid, het internet, haar werkplek en de verwachtingen over haar werkzaamheden. Wijs je het verzoek af? Dat mag voorlopig nog wel, zelfs zonder veel uitleg. Over het algemeen zal dat het de verhoudingen waarschijnlijk geen goed doen. Klik hier om meer te lezen.

Of beluister hier de podcast van NRC te luisteren waarin ik ook enkele tips gaf.

4. Leg je verplicht vrije dagen op voor het komende jaar?

Als het lukt met de bedrijfsvoering denk dan aan het verplicht op laten nemen van vrije dagen voor het komende kalenderjaar.

Dat mag namelijk, maar het moet natuurlijk wel passen bij je bedrijfsvoering. Bedenk vooraf welk moment gunstig is om het bedrijf te sluiten? Bijvoorbeeld in de kerstperiode, de zomerperiode en/of de dag na Hemelvaart? Kondig vooraf aan in bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst dat je die mogelijkheid hebt als werkgever. Deel de data vervolgens tijdig mee, bijvoorbeeld aan het einde van een kalenderjaar voor het jaar daarna of anders aan het begin van het kalenderjaar.

Meer hierover lezen? Klik hier.

5. Hoe verdeel je de vakantie en verlof zo eerlijk mogelijk over de collega’s?

Namen je werknemers al vakantiedagen op of ben je nog aan het stoeien met het rooster tijdens de vakantie? Het liefst neem je in je model arbeidsovereenkomst of personeelsreglement op dat dit zo snel mogelijk is. Eventueel kun je hierin ook regelen dat tussen collega’s onderling afspraken gemaakt worden.

Hiermee voorkom je zoveel mogelijk dat altijd dezelfde personen als eerste tijdens de schoolvakanties van de kinderen weg zijn. En je daarmee dus discussie krijgt met andere werknemers die ook wel eens tijdens de schoolvakanties weg willen. Klik hier om mijn blog over dit onderwerp te lezen.

Meer weten over hoe je de vakantieperiode eerlijk met collega’s verdeelt? Lees dit artikel in de Volkskrant waar ik een bijdrage aan leverde. Hoe verdeel je de vakantieperiode eerlijk met collega’s? | De Volkskrant

6. Mag je een vakantieaanvraag weigeren?

Als je niets hebt geregeld over een vakantieaanvraag in de arbeidsovereenkomst, personeelsreglement en als er ook niets over in de cao staat dan stel je de vakantie vast volgens de wensen van je werknemer.

Behalve als je gewichtige redenen hebt. Een gewichtige reden is alleen aan de orde als het tot een ernstige verstoring van de bedrijfsvoering leidt. Handel in zo’n geval wel snel, want die moet je binnen twee weken na de aanvraag aangeven. Doe je dat niet dan is de vakantie vastgesteld.

Ook als een werknemer te weinig vakantietegoed heeft, mag je de aanvraag weigeren. Wel moet je dan in overleg treden om de vakantie alsnog zoveel mogelijk in overeenstemming met de wensen van je werknemer vast te stellen.

In dit blog geef ik vijf concrete tips plus één bonustip over het opnemen van vakantiedagen.

7. Hoe zit het met zieke werknemers en vakantie en verlof?

Als je zieke werknemer met jouw toestemming met vakantie gaat dan ligt het eraan of dit effect heeft op zijn verlofsaldo. Lees daar alles over in het blog ‘hoe neemt je zieke werknemer vakantiedagen op?’. En als hij zonder toestemming gaat dan riskeert hij een ontslag op staande voet. Lees daar alles over in dit blog.

En nu? Nog meer tips over vakantie en verlof

Naast deze tips vind je er nog veel meer in mijn boek ‘Geen gedoe met personeel, arbeidsrecht voor ondernemers’. Meer info en bestellen.

Foto: Photo by Christian Bowen on Unsplash