Slapend dienstverband wel/niet opzeggen?

Breaking news: er is weer een uitspraak over een slapend dienstverband. Dit keer is het een kort gedingrechter in Den Haag die oordeelt dat een Stichting het dienstverband met een directeur moet opzeggen.

Dag later weer Breaking news: Rechtbank Overijssel zegt dat het slapend dienstverband niet opgezegd hoeft worden. Wat nu?

En inmiddels blijven er meer uitspraken komen en werk ik dit blog – voor zover mogelijk en noodzakelijk – steeds bij.

Wat is een slapend dienstverband?

Ondertussen is iedereen wel bekend met het begrip. Maar mocht je het toch nog niet kennen, lees dan even deze blogs:

• Hier leg ik uit waarom je (g)een ontslagaanvraag indient na twee jaar ziekte en hoe dat zit.
• In dit blog beschreef ik dat een slapend dienstverband geen transitievergoeding betekent.
• En ik somde 13 zaken op die je als werkgever moet weten over een slapend dienstverband.

Er was toch al een uitspraak over een einde maken aan een slapend dienstverband?

Klopt. Hier lees je mijn uitleg over de uitspraak van het Scheidsgerecht voor Gezondheidszorg.

Ik gaf daarin ook aan dat één zwaluw nog geen zomer maakt en dat elk geval weer anders is.

Hoe zit dat dan nu?

Nu is er dus nog een uitspraak gedaan en wel door de kort gedingrechter in Den Haag. In die zaak ging het erom dat een statutair directeur van een stichting wel vennootschapsrechtelijk ontslagen was, maar de arbeidsovereenkomst bleef in stand. Het dienstverband werd dus slapend gehouden.

De rechter haalt in de uitspraak eerdere rechtspraak aan, waarin steeds bepaald is dat het ten eerste niet ernstig verwijtbaar is om het dienstverband slapend te houden en het ten tweede niet in strijd is met de beginselen van goed werkgeverschap. Maar, zo zegt deze rechter, die rechtspraak dateert van voor de totstandkoming van de wet compensatieregeling.

Wat houdt die compensatieregeling ook alweer in?

Eerder legde ik al uit dat de compensatieregeling een feit is. Plus wat je moet doen om hiervoor in aanmerking te komen. Lees er hier alles over.

OK, en wat zegt de kortgedingrechter in Den Haag nog meer?

Ook stelt de rechter dat het vaak als onrechtvaardig wordt ervaren door werkgevers om na twee jaar ziekte een transitievergoeding te betalen. De rechter zegt dat het juist is dat er geen wettelijke grondslag is op grond waarvan een rechter verplicht kan worden een werknemer te ontslaan. Ook de compensatieregeling legt niet zo’n plicht op.

Toch vindt de rechter Den Haag dat de insteek van de wetgever is om de slapende dienstverbanden te stoppen. Daarom kan er in sommige situaties sprake zijn van een handelwijze in strijd met het goed werkgeverschap. Let wel, dat is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

Argumentatie van de Stichting

In deze uitspraak meent de rechter dat de argumenten van de Stichting waar de directeur nog slapend in dienst was onvoldoende overtuigend waren. De Stichting beriep zich met name op het algemene financiële belang omdat de kosten te veel drukken op alle werkgevers. Het is een maatschappelijk belang, omdat die feitelijk de financiering hiervoor moeten dragen. Ook kon de Stichting niet hard maken dat zij de transitievergoeding niet kon voorschieten.

De uitspraak van de rechter in Den Haag

Vanwege het bereiken van de AOW-leeftijd en een eventueel overlijden had deze directeur een spoedeisend belang bij de vordering. Het is een voorlopige voorziening. Dus feitelijk zal een bodemrechter nog een definitieve beslissing moeten geven. De Stichting wordt opgelegd om het slapende dienstverband op te zeggen en daarbij de transitievergoeding te betalen. In dit geval vond de rechter het zwaar tellen dat er geen zicht op re-integratie was, omdat de werknemer terminaal ziek was. Maar vergeet ook niet de bijzondere positie van de statutair directeur, waarvan het vennootschapsrechtelijke deel was beëindigd.

Maar een dag later volgt een uitspraak van de rechter Overijssel

De omstandigheden zijn uiteraard anders. Want zo werkt het nu eenmaal. Hier diende een werknemer zelf een ontbindingsverzoek in en vroeg om een transitievergoeding. De werknemer nam zelf het initiatief en vroeg een vervroegde IVA-uitkering aan die hij ook kreeg. Daardoor zou de werkgever voordeel hebben gehad en nu moeten opzeggen. Ook omdat de werknemer aan de vooravond van zijn AOW staat.

De werkgever heeft beleidsvrijheid om een werknemer wel of niet te ontslaan

Dat is wat deze rechter zegt. Er bestaat geen wettelijke verplichting. Ook al is de Wet compensatieregeling er, er kan nog geen verzoek tot compensatie worden ingediend. Van de werkgever kan niet verwacht worden dat zij aanzienlijke bedragen voorschiet. Ook al staat de werknemer aan de vooravond van zijn AOW gerechtigde leeftijd, de werkgever heeft deze wet niet bedacht. Dus hij handelt niet als slecht werkgever door niet te ontslaan, aldus deze rechter. De arbeidsovereenkomst wordt ontbonden zonder toekenning van een vergoeding.

Rechtbank Limburg zegt geen ernstige verwijtbaarheid

Het enkel niet naleven van een moreel appel van de Minister leeft geen ernstige verwijtbaarheid op, aldus de rechtbank Limburg op 3 april 2019. Ook leefde de werkgever alle re-integratieverplichtingen na. De werknemer die het ontbindingsverzoek deed, kreeg wel de ontbinding, maar niet de transitievergoeding.

En nu?

Het is dus nog steeds van belang om goed te kijken naar de omstandigheden van de situatie per werknemer en per werkgever. Lees ook mijn artikel in het tijdschrift voor HR professionals: HR Rendement over het slapend houden of wakker maken van deze dienstverbanden. Uiteraard nog zonder toevoeging van deze uitspraken.

Bijgewerkt op 18 september naar aanleiding van de conclusie van de A-G

De A-G gaf vandaag een helder beeld hoe om te gaan met slapende werknemers. Er zijn omstandigheden denkbaar om niet in te gaan op een voorstel tot beëindiging van het dienstverband. In zoverre kan een reactie dus nog per situatie verschillen. Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijke advies al dan niet op te volgen. Wanneer de Hoge Raad uitspraak doet, is nog niet bekend. In mijn blog ‘houd jij slapende werknemers in dienst’ lees je wat de conclusie in de praktijk zal betekenen.

Dit zegt de Hoge Raad op 8 november 2019

Lees wat het oordeel van de Hoge Raad is in dit blog met verwijzingen naar de uitspraak en het persbericht.

Meer weten over hoe je met zieke werknemers omgaat? Download hier mijn gratis E-book.