Hoezo weer terug naar slapende dienstverbanden? Die discussie hebben we jaren terug toch al gevoerd. En beslecht.
Helaas. Als het aan het Ministerie van SZW ligt, komt er een beperking op de compensatieregeling. Dat houdt dan in dat alleen nog kleine werkgevers een compensatie krijgen van een betaalde transitievergoeding na twee jaar arbeidsongeschiktheid.
Als het wetsvoorstel wet wordt, voorzie ik grote problemen. Voor werkgevers die niet klein genoeg zijn. Maar ook voor werknemers die in discussie raken met hun niet zo kleine werkgevers over het wel of niet beëindigen van het dienstverband na twee jaar ziekte.
Hoe werkt het met ontslag na twee jaar ziekte?
Een werknemer is inmiddels twee jaar arbeidsongeschikt. Werkgever en werknemer hebben aan hun re-integratieverplichtingen voldaan. Maar voor de werknemer ziet het er helaas niet goed uit. Hij kan niet terug naar de werkvloer. De verwachting is dat ook hij niet binnen een halfjaar herstelt. Er geldt vanaf nu geen opzegverbod meer en ontslag is toegestaan. Om een einde aan het dienstverband te maken, zijn er twee keuzes.
De eerste optie is om met de zieke werknemer een beëindiging met wederzijds goedvinden af te spreken. Lees er hier meer over. Lukt dat niet? Dan is er de mogelijkheid om een ontslagaanvraag in te dienen bij het UWV op basis van artikel 7:669 lid 3 sub b BW. Lees er hier meer over.
Hoe zit het ook alweer met die slapende dienstverbanden?
In beide gevallen bestaat nu nog de mogelijkheid een compensatie aan te vragen van de transitievergoeding.
Er is daarom geen reden meer om het dienstverband ‘slapend’ te houden. Zeker als de zogenoemde wachttijd van 104 weken, het opzegverbod na twee jaar verstreken is en er geen risico meer op een loonsanctie is vanwege te weinig re-integratie-inspanningen.
Lees meer over het bekende Xella-arrest van de Hoge Raad en de uitwerking daarvan in mijn blog uit 2019.
Wat de compensatieregeling ook alweer inhoudt, lees je hier.
Voornemen beperking compensatieregeling
Het idee is om de compensatieregeling vanaf 1 juli 2026 alleen voor kleinere werkgevers toe te passen.
Wat is een kleine werkgever?
Uitgangspunt is de toepassing van de gedifferentieerde premie Arbeidsongeschiktheidsfonds. In die systematiek worden de werkgevers onderscheiden in twee categorieën: (1) kleine werkgevers, met een loonsom tot en met 25 maal het gemiddelde premieplichtige loon per werknemer per kalenderjaar en (2) middelgrote en grote werkgevers (overige werkgevers), met een loonsom groter dan 25 maal het gemiddelde premieplichtige loon per werknemer per jaar.
De kleine werkgever ontvangt van de Belastingdienst een mededeling, de middelgrote en grote werkgever ontvangen van de Belastingdienst een beschikking waarin is aangegeven wat de omvang van de werkgever is.
Twijfel je? Of je een kleine werkgever bent, leid je af uit de mededeling of beschikking van de Belastingdienst.
Waarom vindt SZW deze aanpassing gewenst?
De overheidsuitgaven zijn te groot. Kennelijk verwacht men met het doorvoeren van deze wetswijziging een besparing van 380 miljoen euro. Verder worden bedrijven die geen kleine werkgever zijn gezien als draagkrachtig genoeg.
Stel dat het wetsvoorstel wet wordt, hoe zit het dan met de bestaande ‘ziektegevallen’?
Verzoeken die voor 1 juli 2026 worden ingediend, neemt het UWV in behandeling.
En als de dag na het verstrijken van de tweejaarstermijn ligt voor het intreden van de wet dan kom je nog in aanmerking voor de compensatieregeling. Ook als niet kleine werkgever.
Wat is de te verwachten uitwerking van dit wetsvoorstel?
Nou SZW verwacht het volgende:
‘De invulling van de norm van goed werkgeverschap vindt in het Xella-arrest haar grondslag in het bestaan van de wettelijke compensatiemogelijkheid. Het beperken van de wettelijke compensatiemogelijkheid heeft daarom mogelijk invloed op de werking of reikwijdte van deze in de rechtspraak ontwikkelde norm. Dat laat onverlet dat de regering wil benadrukken dat het de voorkeur verdient dat werkgevers, onafhankelijk van hun eventuele recht op compensatie, meewerken aan de beëindiging van arbeidsovereenkomsten met langdurig arbeidsongeschikte werknemers.’
Ik zie het anders. Misschien dat grotere werkgevers met spek op de botten dit kunnen en willen doen. MKB-bedrijven die niet klein genoeg zijn om nog in aanmerking te komen voor de compensatieregeling kunnen vaak helemaal geen transitievergoeding meer betalen. In ieder geval niet zonder gevolgen voor de liquiditeit en misschien zelfs (een gezonde) voortzetting van het bedrijf. Zeker niet als het gaat om een werknemer die al langer in dienst is.
Al met al leidt dat als je het mij vraagt juist weer tot meer slapende dienstverbanden.
Afschaffen transitievergoeding na twee jaar ziekte?
Het moeten betalen van een transitievergoeding na ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid ervaren veel werkgevers als onrechtvaardig. Ten eerste is er al sprake van een loondoorbetaling van twee jaar. Daarbij komen nog de te maken kosten gericht op de re-integratie van de werknemer in zijn bedrijf of bij een andere werkgever.
Voordat de transitievergoeding een feit werd, betaalde een werkgever niets als de zieke werknemer na twee jaar ontslagen werd. Alleen als het ontslag kennelijk onredelijk was, kon dat anders zijn. Dat was eerder uitzondering dan regel. Vroeger waren er daarom meestal geen slapende dienstverbanden.
Als een werkgever onvoldoende doet aan re-integratie krijgt die werkgever als het goed is al een tik op de vingers via een loonsanctie van UWV.
Kan de transitievergoeding dan niet gewoon worden afgeschaft als het gaat om een ontslag na twee jaar ziekte? Ik kan mij daar best iets bij voorstellen. Aan de andere kant gaat SZW die kant waarschijnlijk niet op in verband met mogelijke discriminatie van chronisch zieke mensen. Ook daarvoor kun je denk ik dan wel weer een uitzondering bedenken.
En nu? Terug naar slapende dienstverbanden?
Voorlopig moeten we het doen met het wetsvoorstel.
Via deze link lees je de bijdrage van ‘Labour Law United’ op de inmiddels gesloten internetconsultatie. Ik heb daar ook aan mee gewerkt en veel van opgestoken. Nu is het wachten op de wetgever wat er verder gaat gebeuren.
Als het wetsvoorstel wet wordt is de verwachting reëel dat grotere werkgevers weer meer dienstverbanden slapende gaan houden.
Uiteindelijk zal dat wel weer leiden tot meer procedures. En wie heeft daar nu baat bij? Juist.
Leestips:
- Meer lezen over hoe je omgaat met zieke werknemers? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief en download mijn gratis e-book.
- In mijn boek ‘De Ontslag Code’ lees je in hoofdstuk 4 alles over zieke werknemers ontslag. Bestel via deze link.
