Arbeidsrechtelijk Nederland hield het niet meer. Zou er nu echt richting gegeven worden aan de discussie over wanneer er sprake is van werknemers en van zzp-ers? Vandaag was de uitspraak van de Hoge Raad in een zaak die nota bene niet eens draaide om zzp-ers.
En wat bleek: het viel allemaal mee – of tegen zo je wil – met het nieuws onder de zon.
Hoe zit het ook alweer met de arbeidsovereenkomst?
Eerst even dit. Hoe zit het nu ook alweer met werknemers? Zij werken op basis van een arbeidsovereenkomst. Een arbeidsovereenkomst heeft volgens de wet drie belangrijke kenmerken: loon, persoonlijke arbeid en de gezagsverhouding.
Wat zegt de Hoge Raad daarover?
Advocaat-generaal Ruth de Bock adviseerde de Hoge Raad om niet het gezag of de vrije vervanging leidend te laten zijn, maar de vraag of iemand ingebed is in een organisatie. Of er leiding en toezicht plaats zou vinden of juist niet, zou niet meer belangrijk moeten zijn.
De Hoge Raad is hier kort over. De Raadsheren zeggen hierover namelijk helemaal niets.
Ja, en?
Om te voorkomen dat een ondernemer en een zzp-er een arbeidsovereenkomst met elkaar sluiten, wordt nu vaak één van de drie elementen van het bestaan van een arbeidsovereenkomst uitgesloten. Dan gaat het vaak om gezag uit te sluiten.
De partijbedoeling niet (meer) belangrijk
Ook was de advocaat-generaal van mening dat de bedoeling van partijen niet meer meegewogen moet worden. Dus waar voorheen op basis van een nogal oud arrest – Groen/Schoevers – gekeken werd wat de intentie was van partijen, wilde De Bock dat buiten beschouwing laten.
Daarin gaat de Hoge Raad wel mee:
‘Niet van belang is of partijen ook daadwerkelijk de bedoeling hadden de overeenkomst onder de wettelijke regeling van de arbeidsovereenkomst te laten vallen. Waar het om gaat, is of de overeengekomen rechten en verplichtingen voldoen aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst. Anders dan uit het arrest Groen/Schoevers wel is afgeleid, speelt de bedoeling van partijen dus geen rol bij de bij de vraag of de overeenkomst moet worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst.’
Dus het enkel opnemen in de overeenkomst of verkondigen dat het niet jullie bedoeling is om een arbeidsovereenkomst te sluiten, is onvoldoende om aan te tonen dat er geen arbeidsovereenkomst is. Volg je het nog?
Regel het goed en laat het niet aankomen op de partijbedoeling
Voor de beoordeling of een afspraak over het verrichten van werkzaamheden een arbeidsovereenkomst is, is de partijbedoeling dus uitdrukkelijk niet van belang.
Kort samengevat is de bedoeling van partijen natuurlijk wel van belang om vast te stellen welke rechten en verplichtingen over en weer zijn aangegaan. Als die eenmaal zijn vastgesteld, beoordeel je of er wel of niet een arbeidsovereenkomst is. Bij die kwalificatiefase is de partijbedoeling niet van belang.
De praktijk verandert wat mij betreft niet. Je doet er net als voorheen goed aan om het in theorie op papier correct te regelen én daar ook naar te handelen in de praktijk.
ZZP en dus arbeidsovereenkomst voorkomen?
Het is nu weer aan de politiek. Voor een verdere uitwerking van deze problematiek is een volgend kabinet aan zet.
Wil je juist voorkomen dat je een arbeidsovereenkomst met elkaar sluit, omdat je aan de slag gaat met een zzp-er? Voorlopig is het zinvol na te blijven denken over met name de afwezigheid van een gezagsverhouding. *Maar check dit vooraf altijd even bij bijvoorbeeld een arbeidsrechtspecialist voor de laatste stand van zaken en specifieke situatie.
Meer lezen over de achtergrond van de zaak en de uitleg van de Hoge Raad over de partijbedoeling? Klik hier.
Ik schreef een boek met tips & checklists
Nu is het hebben van personeel niet alleen kommer en kwel. Er zitten ook hele fijne kanten aan. Belangrijk is wel dat je weet wat er wel en niet mag. Door vooraf hier goed over na te denken, voorkom je in de toekomst veel gedoe.
Wil je meer weten over hoe je dit aanpakt? Dan is mijn boek ‘Geen gedoe met personeel’ misschien wel wat voor jou. Daarin lees je in chronologische volgorde vanaf het aannemen van personeel tot aan een eventuele exit hoe je gedoe voorkomt. En anders in ieder geval zo snel mogelijk oplost. Meer info? Klik hier. Bestellen? Klik hier.
Photo by David Monje on Unsplash
