‘Eén van mijn werknemers stond net in mijn kantoor. Ze durft niet meer te werken met een niesende collega.’ Jacob is werkgever van een productiebedrijf waar thuiswerken niet mogelijk is.
Hij vraagt zich af of hij misschien de temperatuur mag meten van de niesende collega. Als blijkt dat die geen koorts heeft dan kan hij zijn andere werknemer misschien geruststellen.
Disclaimer: Volgens de website van RIVM is ‘een koortstest geen goede manier om mensen te screenen om Covid-19 tegen te gaan’. Toch krijg ik hier vragen over en daarom bekijk ik het vraagstuk vanuit de arbeidsrechtelijke kant.
Jacob is werkgever en geen (bedrijfs)arts
Zeker in deze tijd is het begrijpelijk dat Jacob zijn werknemers wil helpen en zoveel mogelijk wil faciliteren zodat ze met een gerust hart kunnen werken. Maar iedereen die mijn e-book las over hoe je omgaat met zieke werknemers weet dat je als werkgever absoluut niet mag en kan oordelen of iemand ziek is.
Dus of we nu wel of niet met Covid-19 moeten dealen, je mag je als werkgever niet bemoeien met het vaststellen van ziekte.
Temperatuur meten is in strijd met de privacy van je werknemer
Daarbij komt dat het meten van temperatuur in strijd is met de privacy van je werknemer(s).
Dat heeft te maken met het feit dat er in een arbeidsrelatie geen sprake is van gelijkwaardigheid. In die zin mag Jacob zijn werknemer niet eens het gevoel geven dat hij hem onder druk zet om een dergelijke test te doen.
Als werkgever mag Jacob dus met name uit hoofde van de privacy geen dokter spelen, omdat hij dan medische gegevens van zijn personeel zou verwerken. En dat mag alleen de bedrijfsarts doen. Ook het meten van de temperatuur behoort tot zo’n verwerking.
Wat als Jacob toestemming heeft om temperatuur te meten?
Ook als Jacob toestemming heeft van zijn werknemer(s) helpt hem dat niet. Als de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) er achter komt dan kan de AP handhavend optreden en de verwerking stilleggen.
Maar hoe zit het dan met de veilige werkomgeving?
Volgens de Wet is Jacob – net als elke werkgever – verplicht om te zorgen voor een veilige werkomgeving. De werknemer die niet meer met haar niesende collega wil werken, stelt dat zij niet veilig kan werken.
Jacob werkt conform de instructies van het RIVM. En hij wijst zijn medewerkers hier ook steeds nadrukkelijk op via mededelingenborden en intranet. Voor zijn buitenlandse vakkrachten heeft hij de instructies laten vertalen.
Kortom, Jacob doet er alles aan om een veilige werkomgeving te creëren en spreekt daarbij ook werknemers aan op hun eigen verantwoordelijkheid. Daarnaast houdt hij rekening met de privacy van zijn werknemers.
Mag temperatuur meten dan nooit?
Sinds medio mei heeft de AP op zijn website staan dat de AVG niet geldt als de temperatuur alleen wordt afgelezen en daar verder niets mee gebeurt. En dus als er geen verwerking plaatsvindt.
Dit kan het geval zijn bij het houden van toegangscontroles. Maar als er poortjes openen of groen licht wordt gegeven dan is er opeens wel weer automatische verwerking en dan mag het weer niet van de AP.
Verwarrend. Want als Jacob toegangspoortjes maakt, zal het zijn bedoeling zijn om de niesende collega al dan niet tegen te kunnen houden. En zelfs als het niet onder de AVG valt en hij geen gegevens verwerkt, kan de inbreuk groot zijn als hij bijvoorbeeld wordt tegengehouden door een beveiliger terwijl andere collega’s dat zien. Kortom, dit biedt in mijn optiek geen praktische oplossing.
Als temperatuur meten niet mag, wat dan wel?
Goed, Jacob mag dus eigenlijk nooit temperatuur meten. Uit eerdere blogs en in mijn e-book over hoe je omgaat met zieke werknemers weet je ongetwijfeld dat Jacob ook niet mag vragen of de niesende collega corona heeft. Als die persoon zelf iets vertelt, mag je het niet vastleggen.
Als zijn werknemer blijft niesen kan Jacob wellicht wel de bedrijfsarts inschakelen. Die test overigens niet zelf. Sterker nog, bedrijfsartsen voelen zich buitenspel gezet bij coronatesten, aldus de Volkskrant op 27 mei 2020.
‘Eerst was het zo dat de bedrijfsarts de triage deed als je tot een bepaalde beroepsgroep behoorde en je klachten had’, zegt een woordvoerder van minister De Jonge. ‘Nu er meer mensen gaan worden getest, halen we de bedrijfsarts ertussenuit. Dat scheelt rompslomp en tijd.’ Aldus datzelfde artikel in de Volkskrant.
Ook mag Jacob wel vragen of de niesende collega zelf zijn temperatuur meet. Maar die hoeft vervolgens niets te zeggen over de temperatuur.
En nu?
Temperatuur meten van werknemers mag in principe niet. Schakel bij twijfel de bedrijfsarts in of verzoek je werknemer zelf contact op te nemen met zijn huisarts en/of GGD.
Lees ook mijn blog ‘re-integratie in coronatijd vergt flexibiliteit’.
Wat vreemd is met deze privacy regelgeving is dat er bij de tandarts en zelfs in restaurants wel de temperatuur wordt opgemeten, voordat je binnen mag.
Begrijpelijk, omdat zij hun klanten en bedrijf willen beschermen. Waarom zou een werkgever dit dan niet mogen? Zij willen per slot van rekening ook het beste voor hun (andere) werknemers en hun organisatie.
Of het opmeten van temperatuur bij de tandarts of in een restaurant de privacytoets kan doorstaan, laat ik graag aan de specialisten op dat vakgebied over. Wat ik wel weet is dat in de verhouding tussen werkgever en werknemer zodanig sprake is van gezag dat zelfs met toestemming van de werknemer ongelijkheid heerst. Daarom wordt een werknemer per definitie extra beschermd.