Loonoffer of vakantiegeld later betalen; teveel gevraagd?

Het feit dat AON loonoffers vraagt aan werknemers in ruil voor een baangarantie tot 2021 werd niet met gejuich ontvangen. AON verkeert niet in zwaar weer en er is op geen enkele manier overleg gevoerd met personeel, OR en vakbonden, zo valt onder meer te lezen op de website van BNR.

De realiteit is dat steeds meer werkgevers vragen om een loonoffer van hun werknemers. En dus of hun werknemers akkoord gaan met minder salaris.

Maar kun je als je wel in zwaar weer verkeert als bedrijf wel vragen om loonoffers en – belangrijker nog – moeten werknemers daarmee instemmen? Of is het anders misschien toegestaan om het vakantiegeld niet of in termijnen te betalen? Lees verder om antwoord te krijgen op deze vragen.

Mag je een loonoffer vragen?

Het korte en ook wel flauwe antwoord op deze vraag is: ja, je mag alles vragen. Bedenk vooraf wel in welke context je deze vraag stelt. Het zal niet uit luxe zijn, maar is het echt nodig om dit te vragen? Zijn er nog andere maatregelen die je kunt nemen voordat je een loonoffer vraagt?

Vraag je zelf ook af wat je ermee bereikt als je werknemers akkoord gaan met minder loon en wat als je het niet vraagt? Betekent dat je moet reorganiseren en werknemers moet ontslaan? Of erger nog, gaat je bedrijf anders failliet?

Moet je vooraf de OR of vakbonden raadplegen?

Heb je een ondernemingsraad (OR) of zijn er vakbondsleden in je organisatie? Dan kan het zinvol zijn om deze te betrekken in je besluitvorming, maar het hoeft niet. Alhoewel, als je van plan bent een loonoffer te vragen dat onder het cao-loon duikt, is het wel wijs om de vakbonden te raadplegen.

Los daarvan geldt dat een positieve reactie van OR en vakbonden mee kan helpen. Maar het wil niet zeggen dat je werknemers daardoor in moeten stemmen met een loonoffer. Dat brengt mij op het volgende.

Vraag je werknemer(s) om in te stemmen met een loonoffer

Je zult per individuele werknemer de instemming moeten krijgen. Een werknemer is in principe niet verplicht om in te stemmen met zo’n loonoffer. Dat blijkt wel uit de rechtspraak. Zelfs toen V&D op het randje van omvallen stond, gaf de rechter V&D geen gelijk om zomaar de individuele arbeidsvoorwaarden van haar werknemers aan te tasten.

Wat natuurlijk wel helpt is dat je je verzoek goed onderbouwd als je om een loonoffer vraagt. Misschien kun je daarnaast in het vooruitzicht stellen dat in betere tijden het loon op een of andere manier wordt gecompenseerd. Of is het misschien mogelijk om – net als AON – in ruil een baangarantie tot een bepaalde datum aan te bieden?

Mag je het vakantiegeld later of niet betalen?

Volgens de Wet minimumloon en minimumvakantiebijlage ben je verplicht om in juni van elk jaar vakantiegeld te betalen van tenminste 8% van het loon. De meeste bedrijven betalen in mei het vakantiegeld uit. Als er een ander moment is gekozen, staat dat opgenomen in de arbeidsovereenkomst of cao. Maar goed, als je niets anders geregeld hebt, moet je uiterlijk 30 juni het vakantiegeld aan je werknemers voldoen.

Als je het vakantiegeld niet wil betalen of in termijnen, geldt hetzelfde als ik hiervoor uitlegde over het vragen van een loonoffer. Het kan alleen met instemming van je werknemers. Ook hierbij is het belangrijk dat je je verzoek goed motiveert. Uiteraard heeft zo’n verzoek meer kans van slagen als je vraagt om betaling in redelijke termijnen in tegenstelling tot een verzoek om in het geheel geen vakantiegeld te betalen.

Overleg vooraf ook zeker met een OR als je die hebt. Alhoewel de OR niet gaat over de individuele regelingen zal een goedkeuring van de OR wel meewegen in een afweging van je werknemers of je verzoek redelijk genoeg is om te accepteren.

Let op! Zonder instemming van je werknemers vakantiegeld later betalen is geen goed idee. Hierover betaal je namelijk wettelijke verhoging en die kan oplopen tot 50% van het verschuldigde bedrag.

Tot slot nog even dit. Of je je werknemers kunt verplichten vakantiedagen op te nemen, heb ik al uitgebreid besproken in dit blog.

En nu?

Stel je als goed werkgever op, onderbouw de voorgenomen maatregel zorgvuldig en biedt op de een of andere manier compensatie aan. Zorg er in ieder geval voor dat je je werknemers niet het gevoel geeft dat je ze chanteert.

Meer lezen over hoe je individueel arbeidsvoorwaarden aanpast, lees je in dit blog.