Is het vermaken van bedrijfskleding reden voor ontslag?

Het enige blog dat zich focust op zakelijke mode en werkkleding wordt gerund door de – wat mij betreft inspirerende – ondernemer Aileen Out. Het blog heet prettybusiness en je leest er alles over dresscodes.

Bijvoorbeeld hoe de aankondiging van een bizarre dresscode bij Qatar Airways werd ingetrokken. En ik geloof dat ik wel kan zeggen (mede) dankzij de inmenging van Aileen.

Extra leuk dus dat wij allebei een paar jaar later – 30 april 2024 – input gaven voor het artikel van Susan Sjouwerman in FD Persoonlijk: ‘Wat te doen als bedrijfskleding tot een conflict leidt’.

Maar hoe het zit in Nederland met bedrijfskleding?

Je ziet genoeg voorbeelden in het dagelijks leven. De bakker die je brood maakt, draagt bedrijfskleding. De beveiliging die voorin een winkel staat te posten, heeft ook bedrijfskleding aan. En dan heb ik het nog niet eens over de heel duidelijke voorbeelden als je met vliegvakantie gaat of het blauw op straat.

Mag je als werkgever het dragen van bedrijfskleding verplichten?

Ja. Dat is het zogenaamde instructierecht van de werkgever. Dat is geregeld in artikel 7:660 van het Burgerlijk Wetboek. Het uitgangspunt is dat je als werkgever voorschriften mag geven met betrekking tot onder andere de door het personeel tijdens het werk te dragen kleding.

Geldt dat dan voor elk soort bedrijfskleding?

Mag je als werkgever je personeel dan zomaar opdragen allerlei type kleding te dragen onder het mom van ‘dit is bedrijfskleding’? Als werkgever mag je veel, maar het moet wel vallen binnen de grenzen van redelijkheid en billijkheid. Dat is best een vage norm. En het zal dus – hoe flauw ook – erg van de situatie afhangen.

Mag je werknemer een broek vermaken tot rok?

Wat als je nou geen broeken draagt of je vindt een rok mooier? Het volgende voorbeeld komt uit de rechtspraak.

Werkgever Biga verstrekte een broek en polo als bedrijfskleding aan haar werknemers. Een werkneemster vermaakte de broek tot een rok. Nog steeds met dezelfde stof, tot over de knie en representatief. Nadat Biga het aantal maanden had aangezien, sprak ze haar erop aan en moest ze stoppen met het dragen van de rok. Dat deed zij niet, waarna ze op non actief werd gesteld. Zij vroeg om weer tot het werk te worden toegelaten. Je raadt het al, maar wel in rok.

Zo uit de uitspraak te lezen, had de werkneemster knap werk geleverd met het vermaken. De rechter nam namelijk in het oordeel mee de zakken van de broek en het op de broek aangebrachte logo bij de rok op dezelfde plaats zitten als bij de broek.

Biga kon niet aannemelijk maken dat een rok niet praktisch zou zijn. Evenmin deed de rok af aan de herkenbaarheid van de medewerkers van Biga en haar organisatie. Werkneemster mocht weer aan het werk. En wel in haar rok.

Wat als je werknemer weigert bedrijfskleding te dragen?

Een ander voorbeeld uit de rechtspraak ging om een werkgever die op enig moment het dragen van poloshirts verplicht stelde. Eén van de werkneemsters weigerde een poloshirt te dragen, omdat zij het niet goed paste. Zij zou zich schamen als zij het moest dragen. Het was voor haar te kort.

In gesprekken gaf werkneemster aan dat zij bereid was om zelf kleding aan te schaffen in de kleur van de bedrijfskleding en ook te voorzien van het logo. Werkgever wilde werkneemster op haar eigen verzoek laten afvallen, mits zij vervolgens maar dat poloshirt zou dragen. Uiteindelijk meldde werknemer zich ziek.

De bedrijfsarts stelt dat het gaat om een verstoorde arbeidsrelatie. Lees in dit blog waarom dat niet altijd de schuld van je werknemer is en hoe je dat oplost.

Werkgever was er klaar mee en diende een ontbindingsverzoek in. Op zich stelde de kantonrechter dat het verzoek van de werkgever om het dragen van bedrijfskleding in de vorm van de bewuste poloshirts proportioneel was. Maar vanwege het feit dat de werknemer aangaf dat het haar eigenwaarde en zelfvertrouwen zou aantasten voorkomend uit schaamte voor haar zwaarlijvigheid maakt dat deze (psychische) factoren nader onderzocht hadden moeten worden. Dit kan volgens deze kantonrechter namelijk een reden zijn om af te wijken van het gebod om bedrijfskleding te dragen. Het ontbindingsverzoek werd afgewezen.

En nu?

Kortom, het vermaken van bedrijfskleding is niet meteen een reden tot ontslag of non actief stelling. Wat doe je dan wel? Hanteer duidelijke regels als het gaat om bedrijfskleding. Maar ga zorgvuldig om met uitzonderingssituaties door in gesprek te gaan en oog te hebben voor wat de achterliggende redenen zijn om de bedrijfskleding niet te dragen of te vermaken.

Meer weten over kleding en dresscodes op het werk?

• In dit blog leg ik uit of je het dragen van een hoofddoek of kruis mag verbieden op de werkvloer.
• Lees op Prettybusiness het blog over de dame bij KLM met ‘extreem’ kort haar, tatoeages en piercings. De rechter oordeelde in die zaak dat wanneer iemand kiest voor het beroep van een stewardess diegene de strenge eisen moet aanvaarden.
• Hoe voer je voor het eerst een dresscode in op het werk? Lees het in dit artikel van Aileen Out waarvoor ik input gaf.