Scholingsplicht: do’s & don’ts

Een vaak geciteerde uitspraak is:

“CFO asks CEO: “What happens if we invest in developing our people and then they leave the company?” CEO answers, ‘What happens if we don’t, and they stay?”

Scholingsplicht

Of je nu wel of niet achter deze uitspraak staat, met de inwerkingtreding van de Wet werk en zekerheid is het vanaf 1 juli 2015 verplicht om werknemers te scholen.

Het uitgangspunt is dat je als werkgever je werknemer in staat stelt scholing te volgen. Het gaat dan om scholing die noodzakelijk is voor de uitoefening van de functie. De wetgever vindt dat scholing en een leven lang leren horen bij de moderne arbeidsmarkt. Vandaar deze scholingsplicht.

Denk aan arbeidsmobiliteit en daarmee samenhangend het breder en langduriger inzetbaar maken van mensen. Het goed werkgever- en werknemerschap wordt met de scholingsplicht ingevuld.

Scholingsplicht en ontslag

Sterker nog, voordat je als werkgever je werknemer kunt ontslaan, moet je altijd bekijken of herplaatsing mogelijk is en voor de hand ligt. Herplaatsing in een andere passende functie zal door middel van de scholingsplicht sneller aan de orde zijn.

Er is alleen geen sprake van de noodzaak tot herplaatsing indien een ontslag het gevolg is vanwege verwijtbaar handelen of nalaten van je werknemer.

Bij ontslag vanwege disfunctioneren moet extra gelet worden op scholing. Je disfunctionerende werknemer kan alleen maar ontslagen worden als duidelijk is dat het disfunctioneren niet komt door onvoldoende scholing.

Vraagtekens

Kortom, scholing is het devies. Het gaat niet alleen om scholing die nodig is voor de uitoefening van de functie, maar ook om scholing ter voorkoming van ontslag.

De regering stelde bij totstandkoming van dit artikel de volgende nuttige vragen gesteld:

“Houdt deze verplichting wel rekening met het feit dat scholing niet voor alle werknemers nuttig is? Zo ja, leidt die verplichting dan niet tot overbodige uitgaven? Is er niet bij de regeling over de transitievergoeding nu juist al een kader gegeven voor scholingskosten?”

Transitiekosten en scholingsplicht

Dit laatste is een feit. In mijn eerdere blog over het in mindering brengen van kosten op de transitievergoeding gaf ik al aan dat kosten voor (om)scholing en kosten voor outplacement zijn gericht op het helpen van-werk-naar-werk en daarom transitiekosten worden genoemd.

Die mogen onder voorwaarden in mindering worden gebracht op de transitievergoeding. Houd die voorwaarden dus steeds in de gaten als een werknemer scholing volgt en documenteer afspraken goed!

Maar er zit een adder onder het gras

De kosten met betrekking tot de verplichting tot scholing die noodzakelijk zijn voor de eigen functie mogen in principe niet worden afgetrokken van de transitievergoeding.

Wat nu?

Gelukkig laat het nieuwe artikel het gebruik van studiekostenbedingen nog wel toe. Op grond van een degelijk beding kan een werknemer dus nog steeds verplicht worden bij een door hemzelf genomen ontslag kosten van scholing aan de werkgever te vergoeden.